Amsterdam Oostenburg | Transformatie binnenstedelijk werkgebied naar levendige, autoluwe stadswijk

Oostenburg, het voormalige terrein van de VOC en Werkspoor, wordt organisch getransformeerd tot een nieuwe buurt om in te wonen en te werken.

Wat tijdens de kredietcrisis begon als een organisch plan dat langzaam zou groeien door vele particuliere initiatieven, is nu door de onverwacht grote vraag naar woningen door ongeveer 5 partijen opgepakt. Daarbij bouwt iedere partij onafhankelijk van elkaar een rijk pallet aan gebouwen en functies. Een pandenstad die faseerbaar is en sociaal: kleinschalige, losse panden met een eigen voordeur en lift waarin flexibele fasering (ook in de verre toekomst) mogelijk is. De openbare ruimte vormt de tegenhanger van de diversiteit en (hoogte)contrasten in de bebouwing: een samenhangend tapijt dat de beoogde identiteit van het gebied zal benadrukken. Urhahn maakte in opdracht van gebiedseigenaar en gebiedsregisseur woningcorporatie Stadgenoot naast het Stedenbouwkundig Plan ook het Masterplan Openbare Ruimte en Beeldkwaliteitsplan.

De opgave was om een buurt in hoge dichtheid te ontwerpen met 50% wonen en 50% andere functies, waaronder werken, hotel, horeca en cultuur. Bestaande werkgebouwen zoals de monumentale Van Gendthallen en het INIT met stadsdeelwerf werden daarbij ingepast. Het plan is door de toenemende woningvraag gegroeid van 800 naar 1900 woningen, en deze toename kon het plan goed aan. De woningen bestaan uit een evenwichtige mix van sociale huur, middenhuur en koopwoningen.

Door de aanleg van een Parkeerhuis bij de entree van het eiland hebben we dubbelgebruik tussen wonen en werken mogelijk gemaakt en de openbare ruimte vrijgespeeld van parkeren. De openbare ruimte is ontworpen als het verlengde van binnen. Een doorlopende werfvloer waar je kunt klussen, spelen en wandelen. Maar binnen is ook het verlengde van buiten. Open trappenhuizen, gedeelde tuinen en dakterrassen.

In drie werksessies in Pakhuis de Zwijger haalden we informatie op bij de buurt en potentiële bewoners. Hun input heeft het plan verbeterd en verrijkt. Het laatste deelgebied, rondom het buurtplein, is in 2025 in aanbouw. Het buurtplein is samen met bewoners ontworpen, en is een buurttuin geworden. 

In het onderzoek ‘De zachte kaart van Oostenburg’ leren we lessen voor grootstedelijke woonwerkwijken. Is er werkelijk meerwaarde aan een gemengde stadsbuurt? Hoe wonen mensen samen in een hoogstedelijke stadswijk? Wat geeft identiteit aan een nieuwe stadsbuurt? Hoe ontstaat een gemeenschap in een nieuwbouwwijk ? Ofwel: Hoe ontstaat stad?

Projectinformatie