In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft Urhahn een ontwerpend onderzoek gedaan naar de samenhang in verstedelijking en bereikbaarheid in relatie tot de herontwikkeling van Haven-Stad/ZaanIJ.
De komende jaren moeten er in de MRA circa 250.000 woningen worden gebouwd; gebieden als de Achtersluispolder, Hembrug en Haven-Stad spelen hierbij een cruciale rol. Haven-Stad biedt een capaciteit tot 70.000 woningen en 58.000 arbeidsplaatsen in een aantrekkelijk, gemengd gebied. De gemeente Amsterdam heeft een ontwikkelvisie voor Haven-Stad opgesteld en ook gemeente Zaandam heeft diverse ontwikkellocaties aangewezen langs ’t IJ. Er bestaan echter nog onduidelijkheden wat voor type woon- en werkmilieus hier precies gerealiseerd kunnen worden en wat voor effecten dat heeft op de vervoersnetwerken (spoor, hoofdwegennet en onderliggend netwerk). Urhahn is gevraagd om een advies uit te brengen hoe dit gebied geleidelijk aan getransformeerd kan worden, welke keuzes in verstedelijking en infrastructuur met elkaar samenhangen en welke mogelijke positieve of negatieve gevolgen dit met zich mee kan brengen.
Investeren in transformatie
De transformatie van dit grootschalige werkgebied tot een aantrekkelijk hoog-stedelijk woon/werkgebied vraagt visionaire plannen, slimme adaptieve ontwikkelstrategieën en verschillende ontwikkelsnelheden. De bereikbaarheid van het gebied zal sterk veranderen: van een gebied waar het vrachtverkeer dominant is naar een gebied dat voor alle modaliteiten onlosmakelijk verbonden is met het stedelijk gebied van Zaanstad en Amsterdam. Dit vraagt om forse investeringen in ov, waterverbindingen, infrastructuur voor fietser en voetganger en voor adequate auto-infrastructuur; investeringen door gemeenten, provincie en het Rijk.
Acht adviezen
Urhahn organiseerde drie ateliers met medewerkers van het ministerie van I&W, BZK, gemeente Zaanstad, gemeente Amsterdam, Havenbedrijf Amsterdam en ORAM. Tijdens de ateliers stond de relatie tussen de gebieds- en verstedelijkingsambities en de multimodale bereikbaarheid centraal. Er werd er gediscussieerd over de belangrijkste ontwikkelingen, ambities en beleidsdocumenten met betrekking tot de transformatie van het gebied, over de mogelijke ontwikkelscenario’s en over de positieve en negatieve effecten van deze ontwikkelscenario’s.
Uit de ateliers volgden acht adviezen, waarvoor een ontwikkelpad de basis vormt:
- Zoek samenhang tussen verstedelijkingsmilieu en bereikbaarheidsprofiel
- Hanteer de Ladder van Haven-Stad/ZaanIJ
- Kies voor pakket no-regrets
- Kies een samenhangende ontwikkelstrategie
- Anticipeer op schaalsprong OV als onderdeel ontwikkelstrategie
- Monitor mobiliteitseffecten ontwikkelstrategie
- Versterk de economie en ontwikkel cross-overs met de havenactiviteiten
- Ben je bewust van de risicogebieden